Mijn reis
Als kind al hield ik van lezen en verhalen schrijven. Ik droomde over belangrijke ontdekkingen, die ik zou doen en waar ik over zou schrijven en vertellen.
Op school gaf de juf gaf ons de opdracht een opstel te maken over geluk. Ik weet nog goed hoe ik het, vast in eenvoudige bewoordingen, had samengevat. Dat wanneer je gezond bent en een dak boven je hoofd hebt en de mensen om je heen hebt van wie je houdt, je niet veel meer nodig hebt. Dat was waar geluk voor mij over ging.
En nu, decennia later, realiseer ik mij dat ik op deze vraag “Wat is geluk?” hetzelfde antwoord zou geven. Na alles wat ik heb meegemaakt in de tussenliggende periode en met alle ervaring, die ik rijker ben geworden, het is in de kern nog steeds zo eenvoudig als toen.
Mijn wens om tijdens mijn leven dingen mee te maken en te doen, die de moeite waard zijn om door te geven, heeft gemaakt, achteraf gezien, dat ik altijd met intensiteit de dingen hebben gedaan en heb willen ervaren. Ik geniet ten volle van alles wat ik doe. En ik ben blij dat ik ben waar ik ben, want ik weet, ik ben precies daar waar ik moet zijn, met wie ik wil zijn en ik doe dat wat ik heb te doen. Ja, dat is geluk. Maar ik ben een lange weg gegaan om hier te komen.
Hoezo balans?
Na mijn studie Bedrijfskunde aan de Rijksuniversiteit in Groningen verliep mijn carrière voorspoedig en na een traineeship en een functie als bankdirecteur, werd ik HR-manager, eerst van de staf- en backofficeafdelingen en daarna het kantorennet van de retail-bank. Grote projecten, waaronder een majeure reorganisatie van het kantorennet van de bank, vielen binnen mijn verantwoordelijkheid.
Ik heb het altijd als een uitdaging gezien en daadwerkelijk als mijn verantwoordelijkheid gevoeld om de trajecten, die mensen direct raken in hun dagelijkse werkzaamheden, en voor hen soms verstrekkende gevolgen hebben ook voor inkomen en verlies van zekerheid, zorgvuldig te begeleiden.
Op mijn negentwintigste, afgestudeerd als bedrijfskundige en werkzaam als bankdirecteur en midden in een project met McKinsey om de saleskracht te verhogen, gaf mijn lichaam weer een duidelijk signaal. Op een ochtend werd ik wakker.
Ik stond in de badkamer mijn haar te borstelen en vanuit de slaapkamer hoorde ik mijn man midden in zijn verhaal een vraag aan mij stellen. Terwijl ik dacht dat ik hem luid en duidelijk antwoord gaf, viel de haarborstel met luid gekletter uit mijn hand op de badkamertegels. Mijn man kwam de badkamer binnen en riep geschokt of het wel goed ging.
Na een aantal bezoeken aan het ziekenhuis bleek dat geen aantoonbare fysieke oorzaak of gevolg van een TIA of anderszins te vinden was, gelukkig. Voor mij wel een reden om op onderzoek uit gaan naar onafgemaakte kwesties uit de periodes daarvoor, waaronder de oorzaak van een doorgeslagen drang tot prestatie en een neiging tot perfectionisme. Natuurlijk wist niemand op het werk wat er met mij aan de hand was. Aan de buitenkant was niets te zien.
Meer tussen hemel en aarde
Een training voor het managementkader van de bank opende mijn ogen. Lichaam, geest en ziel kwamen aan bod. Ik herinner mij goed de avond dat wij met een kleine groep managers en onze trainer Alison, hoogleraar aan een Amerikaanse business school, om tafel zaten. De vraag was een anekdote te vertellen over een gebeurtenis, die voor jou een keerpunt markeerde in je leven of werk. Mij schoot het verhaal van Isa-Lynn te binnen.
Toen ik zwanger was van mijn tweede kind, was mijn beste vriendin ook zwanger. Vier weken na de geboorte van mijn dochter, werd Isa-Lynn geboren. Maar Isa-Lynn had spinae bifida en haar vooruitzicht op de kwaliteit van leven was slecht. Isa-Lynn overleed een week na haar geboorte en werd een sterretje aan de hemel. Een paar jaar later op haar sterfdag, de zon scheen aan een prachtig blauwe hemel, parkeerde ik mijn auto in het dorp. Met inmiddels drie kinderen achterin. En terwijl ik de Maxi-Cosi met nummer drie uit de auto haalde, greep ik in een reflex naar achter en vatte mijn zoon in de kraag, die de weg alvast over wilde steken. Luttele seconden later kwam er een bus voorbij. Ik keek naar boven. ‘Dankjewel Isa-Lynn.’
De groep inclusief Alison pinkte een traantje weg. Ik voelde dat het vertellen van een simpel verhaal zo krachtig kan zijn. En zo veel meer zeggingskracht heeft. Over waar het echt om gaat, over leven, over verlies, over verbinding vanuit het hart en zorg voorbij de grenzen van het zichtbare.
Op eigen kracht
Al enige tijd werkte ik als interimmanager. Na mijn periode bij de bank ben ik vijf jaar directeur geweest van een exameninstelling. Na de verkoop van de activiteiten van de stichting ben ik voor mijzelf gestart. Tegelijkertijd kwam ik bij Magda Samson, bevlogen dans en yogadocent. Onze ontmoeting was een belangrijk moment in een jarenlang proces waarbij ik dichter bij mijzelf kwam. Waarbij gevoel weer een plek kreeg naast de ratio. Waar de holistische manier van kijken en leven weer een plek kreeg naast de cognitieve kant, die tijdens de periode dat ik opgroeide, hier op het westerse deel van onze aardbol, in de eerste helft van leven het meeste aandacht heeft gekregen. Tijdens mijn studie Bedrijfskunde aan de Universiteit van Groningen en de leergang ‘Visieontwikkeling in organisaties’, waarin de ontmoeting tussen filosofie en management mooie inzichten opleverde. Terwijl ik jarenlang wekelijks meerdere malen bij Magda danste, startte ik aan de vierjarige yogadocentenopleiding bij Saswitha, School voor Yoga en Wijsbegeerte. Dit versterkte het proces, waardoor adem, lichaam en geest in balans kwamen met elkaar. De opleiding heb ik afgerond met een scriptie over de toegevoegde waarde van yoga aan ethisch leiderschap.
Moeiteloos werken, wie wil dat niet?
In het dagelijks leven leerde ik steeds beter de patronen zien. Bij mijzelf en bij anderen. Mijn cursisten in de wekelijkse yogalessen, die ik geef, namen mij mee in hun verhalen. En iedere keer illustreerden ze hoe ze kleine delen toepasten van wat er in de les aan bod was gekomen. De mensen met wie ik samenwerk deelden hun persoonlijke verhaal. De wederzijdse herkenning maakte duidelijk hoe het werkt.
Ik ervaar zelf dat het herkennen van patronen mij helpt. In het leidinggeven aan teams zien hoe de interactie verloopt. Doordat mensen zich mee laten nemen door hun eigen angsten of verlangens. Dat geldt ook voor mijzelf. En hoe je na verloop van tijd kunt zien hoe dat gebeurt en dat erkent. Zodat je jezelf ruimte geeft en daarmee ook de ruimte aan de ander. En hoe tegenstellingen of weerstanden daarmee daadwerkelijk oplossen.
De dans van overgave
Leven en werk, leiderschap als persoon en waar ik anderen mag meenemen, voor mij is dat als een dans. Een dans waarin je je bewust bent van iedere beweging en iedere noot van de muziek. Iedere beweging heeft betekenis, het is het startpunt voor de volgende beweging en staat nooit op zichzelf. Het totaal is de compositie van de dans, die alles in zich draagt, kracht, elegantie en plezier en een nieuwsgierigheid naar wat er komen gaat en hoe dat deze keer zal zijn.
Ik sta op de dansvloer, de muziek start. Ik voel het ritme van de muziek; ritme wordt de energie, die mijn beweging bepaalt. Alle zintuigen anticiperen op de noten, die komen. Inhouden bij een moment van rust; draaien, draaien, draaien terwijl de noten blijven klimmen. Wacht? Naar links of naar rechts? Hapering, corrigeren met techniek en kracht. Pff, net op tijd. Niet denken, wees niet onzeker, kijk niet naar wat anderen doen, maar volg, volg de muziek, volg de muziek binnen in je.
Zo ook is leiderschap voor mij. Het is overgave aan meer dan wie ik ben, aan meer dan wat ik ben. Pas als ik luister met al mijn zintuigen, hoor ik de muziek. Pas als ik loslaat en mij overgeef aan de muziek, kan ik dansen. Pas wanneer ik loslaat, voorbij mijn ego, en mij overgeef aan wat is, kan ik persoonlijk leiderschap laten zien.